اخبار آموزشی
کارشناسی
رویدادها
شماره پنجم نشریه فناوری های سبز منتشر شد
مصاحبه + انستیتو
مصاحبه + انستیتو
مصاحبه با آقای دکتر پنجه شاهی (رئیس سابق انستیتو نفت)
محمدحسن پنجهشاهی هستم، کارشناسی مهندسی شیمی از دانشگاه صنعتی شریف، کارشناسی ارشد و دکتری در همین رشته از دانشگاه یومیست (UMIST) منچستر انگلستان. از سال 1371 عضو هیئت علمی دانشگاه تهران شدم و اکنون هم استاد دانشکدهی مهندسی شیمی هستم. در مورد زمینههای تخصصی و پژوهشی من میتوان به انتگراسیون فرایندها (Process Integration) و همچنین موضوعات مربوط به انرژی و محیط زیست به خصوص بهینهسازی انرژی و کاهش اثرات زیست محیطی در صنایع فرآیندی اشاره کرد. لطفاً در مورد تاریخچهی تأسیس انستیتو مهندسی نفت برایمان بگویید: سابقهی تأسیس این انستیتو به سال 1376 باز میگردد وقتی که وزیر نفت وقت تشخیص داد کشور از نظر تعداد متخصصین حوزهی نفت دچار کمبود است. از زمان تأسیس دانشکدهی نفت آبادان در سال 1318 تا 20 سال بعد از انقلاب در مجموع فقط نزدیک به 700 نفر مهندس شیمی در گرایش مخازن هیدروکربوری تربیت شده بودند که مهندس نفت نبودند اما گرایش نزدیک به مهندسی مخزن داشتند. لذا وزارت نفت سراغ دانشگاههای تراز اول کشور رفت و رشتهی مهندسی نفت را در این دانشگاهها پایهگذاری کرد. حمایتهای گستردهای به شکلهای مختلف از بنای ساختمان، تجهیز آزمایشگاهها، و بورسیهی دانشجویان دکتری در خارج از کشور با هزینهی وزارت نفت تعریف شد تا این رشتهها به راه افتادند و بالیدند. البته با توجه به اهمیت دانشگاه تهران و پردیس فنی تصمیم بر این شد که در این دانشگاه یک انستیتو با هیئت امنای مستقل تعریف شود که نیمی از آن اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران و نیم دیگر از مدیران ارشد صنعت نفت باشند. به این ترتیب انستیتو نفت دانشگاه تهران اگر چه داخل دانشگاه تهران تأسیس شده و تابع مقررات دانشگاه است، اما وزارت نفت و شرکت ملی نفت در بالاترین رکن آن، یعنی هیئت امنا، حضور دارند. هدف از ساخت این مجموعه توسعهی آموزش و پژوهش در رشتههای بالادستی نفت بودهاست که شامل تربیت نیروهای متخصص در دورههای منتهی به مدارک کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری، برگزاری دورههای کوتاه مدت تخصصی برای کارکنان صنعت نفت و گاز، و همچنین رفع نیازهای صنعت نفت در زمینههای مطالعاتی، پژوهشی و امور مهندسی میشود. رفع نیازهای صنعت نفت در زمینههای مطالعاتی، پژوهشی و امور مهندسی میشود. | لطفاً دربارهی پروژهها و طرحهای انستیتو نفت در سالهای اخیر توضیح دهید. عمده فعالیت ها، پروژهها و طرحهایی که به جز کارهای روتین در زمان تصدی اینجانب در انستیتو مهندسی نفت انجام شده است را میتوان در چهار حوزه دستهبندی کرد: - حوزهی زیربنایی: در این حوزه سخت افزارهای مورد نیاز در آزمایشگاهها و مراکز کامپیوتری تکمیل شد و نرم افزارهای مورد نیاز در مطالعات بالادستی خریداری (یا درمواردی توسط وزارت نفت و سازمانهای مشابه تأمین) و نصب گردید. همچنین مرکز پژوهشی ازدیاد برداشت با حمایت وزارت نفت از محل اعتبارات طرحهای میدان محور برای مطالعات ازیاد برداشت روی میادین غرب کارون در ساختمان انستیتو تأسیس گردید. از محل همین طرحها تأسیس و تکمیل هفت آزمایشگاه تحقیقاتی اساتید با حمایتهای شرکت نفت انجام شد و ادامه دارد و امروز ما اولین دانشگاهی در کشور هستیم که در زمینهی بالا دستی نفت، تجهیزات تصویربرداری دیجیتال سنگ را تهیه و راهاندازی میکنیم. در کنار اینها راه اندازی مرکز نوآوری و شتابدهی انرژی هوشمند در طبقهی چهارم ساختمان انستیتو نفت انجام گرفت که ایدهی اولیه و طراحی و بازسازی محل با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و اعتبارات آنها بوده است. برای تجهیز این مرکز با پارک نوآوری نفت قراردادی بسته شده و انشاالله به زودی پس از تأمین و نصب تجهیزات، استارت آپهای این حوزه در این محل مستقر خواهند شد. - حوزهی پژوهشی: در زمان مدیریت من، به جز تعریف و اجرای پروژههای دانشجویی در مقاطع مختلف، قرارداد چهار طرح کلان میدان آزادگان (که بزرگترین میدان کل منطقه است)، میدان یادآوران، میدان یاران و طرح بهینهسازی انرژی با شرکت ملی نفت ایران و شرکت بهینهسازی مصرف سوخت منعقد شدند. میدانهای نام برده به دلیل مشترک بودن با کشورهای همسایه و وسعت از اهمیت ویژهای برخوردارند و سپردن مطالعات آنها به انستیتو نفت نشان از میزان اعتماد وزارت نفت به این مجموعه است که نتیجهی تلاشهای چندین سالهی قبلی است. - حوزهی آموزشی: در این حوزه بازنگری برنامههای دروس مهندسی نفت با همکاری اساتید خوب ما در انستیتو نفت انجام شد که به تأیید وزارت علوم رسید. همچنین راه اندازی دورهی دکتری مهندسی اکتشاف نفت که به صورت مشترک با دانشکدهی مهندسی معدن برای اولین بار در دانشگاه راهاندازی شد. سومین مورد راه اندازی دورهی مربوط به بورسیههای عراقی در کارشناسی مهندسی نفت است که بهصورت دو زبانه ارائه میشود. در نهایت ما برای اولین بار برای 60 مهندس نفت از کشور سوریه (30 نفر در زمینهی بالادستی نفت و 30 نفر دیگر در زمینهی پایین دستی نفت) دورههای کوتاه مدت تخصصی برگزار کردیم. - حوزهی همکاریهای بینالملل: در این حوزه نیز فعالیتهای مؤثری صورت گرفت و تفاهمنامههای مختلف با شرکتها، مؤسسات و دانشگاههای مختلف از آمریکا و کانادا گرفته تا چند کشور اروپایی و روسیه و غیره منعقد گردید. البته متأسفانه بازگشت تحریمها، مانع اجرایی شدن خیلی از این برنامههای مشترک شد و فقط همکاری با شرکت Beicip Franlab و اخیراً هم با CVA فرانسه در طرحهای میدان محور ادامه دارد. |
رویدادها








